بررسی ناهنجاری های نمو تخمک به دانه در پسته اهلی (pistacia vera l.)

تولید دانه در محصولات کشاورزی از جمله پسته به دلیل ایجاد ناهنجاری در مراحل نمو تخمک محدود می شود. در پژوهش حاضر، مراحل نمو تخمک به دانه و ناهنجاری های این فرآیند با بهره گیری از روش های بافت شناسی بررسی شد تا بتوان در مطالعات بعدی میزان دخالت هر یک از این ناهنجاری ها در پوکی دانه تحت عوامل محیطی مختلف را بررسی نمود. تخمک در پسته (pistacia vera) رقم کله قوچی، منفرد، پُر خورش، تک پوسته و به صورت واژگون با تمکن قاعده ای در تخمدان مستقر است که در آن، کیسه رویانی نوع پلی گونوم تا یک هفته پس از شکوفایی کامل سازمان می یابد. پس از گرده افشانی و لقاح تخم زا، تا شش هفته پس از آن، فرابر تا رسیدن به اندازه نهایی رشد کرده، حتی چوبی شدن درون بر آغاز می شود. با وجود این، سلول تخم در این مدت به حالت خفته می ماند. دو هفته پس از رشد نهایی میوه، تقسیمات تخم همراه با افزایش تقسیمات اندوسپرم رخ می دهد تا این که در نهایت رویان لپه ای در 10 تا 12 هفته پس از شکوفایی کامل تشکیل می شود و لپه ها طی سه هفته بعد به اندازه نهایی خود می رسند و در این زمان میوه های پوک و پُر بر اساس اندازه تخمک به طور کامل قابل تشخیص هستند. طی مراحل نمو تخمک، برخی نا هنجاری ها از جمله: عدم تشکیل کیسه رویانی، تجزیه کیسه رویانی، تشکیل کیسه رویانی کوچک و نا هنجار، قطع دسته آوندی درون بند، حضور تخم بدون اندوسپرم و حضور اندوسپرم بدون تخم مشاهده شد که این ناهنجاری ها در نهایت باعث عدم رشد کافی تخمک و تولید میوه پوک یا نیمه پوک در پسته می شوند.